Na een proces van 3 jaar heeft de Gereformeerde Kerk vrijgemaakt in Gouda weer een fris en modern kerkgebouw. De 600 kerkgangers zijn samen gebruiker én eigenaar van het sobere gebouw waaraan sinds 1974 weinig was veranderd. Bij aanvang van het project was er nog geen breed gedragen visie op wat er met het gebouw moest gebeuren. Ook waren er nog geen financiële middelen voor een verbouwing. Het ontwerpproces zorgde voor een breed draagvlak en veel energie. De renovatie geeft letterlijk en figuurlijk een draai aan de manier waarop de kerkgangers samenkomen, met meer ruimte voor ontmoeting.
Open Kaart maakte in co-creatie met de kerkgangers een plan dat kon rekenen op 95 procent van de stemmen en waarvoor de benodigde middelen bij elkaar zijn gebracht. Met precieze ingrepen zijn het gebruik en de beleving van het kerkgebouw aangepast aan een toekomstbewust zelfbeeld dat aan het begin van het proces nog niet bestond.
Een kerk die groeit binnen haar muren
In een tijd dat veel kerken hun deuren sluiten, constateerden deze kerkleden juist dat ze uit hun jasje groeiden. De kerkzaal was niet groot genoeg en bood te weinig comfort om iedereen een goede plek te geven. Bovendien ontbrak het aan mogelijkheden om het gebouw door de week te gebruiken.
Bij aanvang van het project waren er veel wensen en ideeën, maar was er nog geen breed gedragen visie op wat de kerk in de toekomst wilde zijn. Tegelijkertijd was er door de opdrachtgevers al meer dan 40 jaar ervaring opgedaan met het huidige gebouw, dat tal van gebreken begon te vertonen. Door interviews te houden met verschillende gebruikersgroepen en een bouwkundige inspectie te doen, werden nut en de noodzaak van de verbouwing inzichtelijk.
Over deze intensieve start schreven we al eerder: Samenwerken aan de kerk in Gouda
Over een andere boeg
Op basis van deze input en een ontwerpstudie kwamen we tot een vondst. Door de opstelling in de kerkzaal een kwartslag te draaien ontstaat ruimte voor extra zitplekken. Grote openingen in de wand tussen kerkzaal en ontmoetingsruimte maken het mogelijk op hoogtijdagen extra stoelen bij te plaatsen. De draaiing maakt het ook mogelijk om de stoelen in bogen op te stellen. Daarmee wordt niet alleen het ruimte-probleem verholpen, maar ook tegemoetgekomen aan de wens om elkaar als gemeente beter te kunnen zien. De gemiddelde afstand tot het podium is hiermee gehalveerd. De nieuwe openingen brengen licht en ruimte in het gebouw. Door de ingreep ontstond ook ruimte om een extra zaal te maken voor de kinderen. Daarvoor huurde men tot voor kort een ruimte in de wijk.
De nieuwe indeling leidt tot een open en overzichtelijk gebouw dat veel mogelijkheden voor gebruik toestaat. Extra aandacht is gegeven aan de keuken en bar, die naar de entree zijn verplaatst. Bezoekers komen nu binnen in een huiselijke ruimte met veel daglicht. Hierdoor wordt het gebouw ook aantrekkelijk om door de week met elkaar af te spreken. De verdere renovatie verenigt het nuttige met het aangename. Grindtegels maakten plaats voor een gietvloer met vloerverwarming, schrootjes voor een fris systeemplafond, binnenwanden werden gestuukt en gesausd.
Nieuw elan
Waar de verschillende losse ingrepen pragmatisch uit te leggen zijn, vormt het geheel een gemotiveerde keuze van een geloofsgemeenschap die met nieuw elan in de samenleving wil staan. De grote betrokkenheid van de leden in het ontwerpproces was niet alleen nodig om voldoende draagvlak voor realisatie te krijgen, maar maakte ook veel energie los. Tot en met de opening is door vrijwilligers van jong tot oud geklust, ontworpen en georganiseerd om het gebouw extra kwaliteit mee te geven. Het meters hoge glaskunstwerk dat door kerkgangers ontworpen en uitgevoerd werd, is daarvan een goede illustratie.
Bekijk voor meer foto’s en video de projectpagina.
