Samen bouwen, wonen en beheren

Samen thuis

Corporatie Rochdale ontwikkelt een woongebouw in Amsterdam Zuidoost met de bedoeling om het beheer daarvan bij oplevering over te dragen aan de toekomstige bewoners. Dat vraagt om een sociaal gebouw en een sociaal proces. Geïnteresseerde bewoners zijn daarom vanaf het allereerste begin uitgenodigd om mee te denken over het ontwerp, de organisatie en het toekomstige beheer. Open Kaart ontwerpt samen met architectenbureau KAW dit woongebouw van circa 100 sociale huurwoningen.

Ontwerpopgave

De gemeente Amsterdam heeft de bouwlocatie aangewezen om te ontwikkelen voor een beheercoöperatie. Dit is voor de betrokkenen een nieuwe manier van werken.

Het ontwerp- en ontwikkelproces moet ertoe leiden dat de bewoners zich bij oplevering mede-eigenaar voelen en samen zorg kunnen dragen voor het beheer van het gebouw. Rochdale blijft eigenaar van het woongebouw.

Het ontwerp en het ontwerpproces moeten eraan bijdragen dat bewoners het beheer van het gebouw samen kunnen gaan doen.

Projectdetails

Locatie
Vreeswijkpad, Amsterdam Zuidoost, Nederland

Opdrachtgever

Rochdale

Periode

September 2022 – heden

Type
Nieuwbouw, collectief wonen

Projectteam
Jurrian Arnold, Wessel Jonker, Tamar Henquet

Partners
KAW Architecten
Urban Synergy (landschap)

Publicaties

Een sociaal proces voor een sociaal gebouw

In Amsterdam is een groeiende behoefte aan vernieuwende woonconcepten, met andere manieren van samenwonen. De gemeente Amsterdam heeft de locatie in Zuidoost aan het Vreeswijkpad aangewezen om zo’n nieuw woonconcept neer te zetten. Op deze locatie bouwt projectontwikkelaar AM 135 koopwoningen verdeeld over twee woonblokken. Het derde blok is bedoeld voor circa 100 huurwoningen in een beheercoöperatie. Deze organisatievorm is door de gemeente als voorwaarde meegegeven.

Rochdale heeft de handschoen opgepakt en geeft de toekomstige bewoners een belangrijke rol in de ontwikkeling van het blok. Als woningcorporatie blijven ze eigenaar van het gebouw en brengen ze hun kennis in om het project te kunnen realiseren. De toekomstige bewoners bepalen mede welke gedeelde voorzieningen er komen en hoe het beheer wordt georganiseerd. Na oplevering zijn zij verantwoordelijk voor dagelijks onderhoud en het selecteren van nieuwe bewoners.

Uitnodiging

Het ontwerpproces is gestart met het werven van een initiatiefgroep die bereid is actief mee te denken. Daarbij is onder meer gelet op diversiteit van de groep en binding met het gebied. Hierbij meldden zich verschillende groepen aan waaronder ouderen, creatievelingen en alleengaande vaders. Zij worden begeleid om een groep te vormen en afspraken voor het beheer op te stellen. Geleidelijk aan zullen er meer mensen aansluiten.

Beginnen vanuit het collectief

Een gedeelde werkplaats, café en binnentuin; sporten met uitzicht op het dakterras en ruimte voor logees. In het ontwerpproces zijn eerst de collectieve ruimtes besproken met de initiatiefgroep. De ruimte in het gebouw die hiervoor gereserveerd is, gaat af van de woningen. Met ongeveer 100 woningen betekent een werkplaats van 100 m2 dus dat elke woning gemiddeld een vierkante meter kleiner wordt.

Collectief wonen in clusterwoningen

Naast de gedeelde voorzieningen bestaan de meeste woningen in het gebouw uit zelfstandige studio’s en appartementen met eigen sanitair, keuken en bergruimte. Uitzondering hierop zijn de clusterwoningen, waar bewoners een eigen kamer met sanitair en keukenblokje hebben, maar met drie tot zes anderen een woonkamer en keuken delen.

Samen ontwerpen

Open Kaart leidt het ontwerpproces. We zijn het gezicht naar de toekomstige bewoners toe en vertalen de ideeën en wensen in het ontwerp van het woongebouw. We hebben architectenbureau KAW bij het project gevraagd om in de initiatieffase hun kennis in te brengen. In de beginfase ontwerpt Open Kaart de hoofdopzet en belangrijkste uitgangspunten voor het gebouw. Bij de bouwkundige uitwerking neemt KAW het voortouw, waarbij Open Kaart het proces coördineert en de ontwerpuitgangspunten bewaakt. Zo bundelen we onze expertise en ervaring voor dit bijzondere project.

Benieuwd hoe er vanuit de corporatie, initiatiefgroep en het stadsdeel naar dit project wordt gekeken? Lees de interviews die we met hen hielden voor onze nieuwsbrief over de beheercoöperatie.