De religieuze gemeenschap van Don Bosco in Assel staat voor een belangrijke uitdaging: hoe geef je deze plek, midden in de Veluwse natuur, een toekomstbestendige invulling? Een invulling die recht doet aan haar spirituele wortels, die vorm geeft aan de missie om er voor jongeren te zijn én aansluit bij de behoeften van nieuwe generaties? Samen met gemeenschapsleden, werknemers en vrijwilligers ontwikkelde Open Kaart een gedeelde stip op de horizon voor deze bijzonder plek.
Ontwerpopgave
De gemeenschap van Salesianen van Don Bosco in Assel is de laatste decennia kleiner geworden. Waar het terrein ooit bruiste van leven met allerlei vormen van jongerenwerk én een boerderij in bedrijf, staan nu veel van de gebouwen leeg. Nieuw perspectief op de toekomst is noodzakelijk. De scenariostudie van Open Kaart is een eerste stap om gezamenlijk richting voor de toekomst te bepalen en energie los te maken om hier samen voor te gaan.
Projectdetails
Locatie
Assel, gemeente Apeldoorn, Nederland
Opdrachtgever
Kerkelijke instelling ten dienste van de delegatie van Salesianen van Don Bosco in Nederland
Periode
Januari – september 2025
Type
Maatschappelijk vastgoed, collectief wonen, erftransformatie
Projectteam
Hanneke Stenfert, Pieter Graaff, Sandro Setola
Links
Don Bosco in Assel
De Salesianen van Don Bosco vormen een wereldwijde religieuze gemeenschap die zich, in navolging van de katholieke priester Giovanni Bosco, inzet voor kansarme jongeren. Ook in Nederland is de gemeenschap op diverse plekken actief, waaronder in Rijswijk, Amsterdam en ook Assel, nabij Apeldoorn. De plek in Assel, met landbouwgronden en een boerderij, werd ooit aangekocht om jonge Salesianen niet alleen geestelijk op te leiden, maar ook het landbouwvak te leren.
Noodzaak tot verandering
De boerderij en het woonhuis (‘de villa’) die al op het terrein stonden, werden in de loop van de tijd uitgebreid met diverse agrarische schuren en bijgebouwen voor de jeugdkampen die sinds de jaren ’60 met groot succes werden georganiseerd. Sinds 2000 zijn de agrarische activiteiten echter gestopt, staan de boerderij en schuren grotendeels leeg en bestaat het jongerenwerk vooral nog uit de verhuur van de accommodatie aan groepen die zelfstandig een paar dagen in Assel verblijven.
Nu de gebouwen langzaam maar zeker meer en meer om onderhoud vragen, rijst de vraag wat de toekomst van Don Bosco in Assel is. Er moet iets gebeuren om een plek van betekenis te blijven.
'Erf van ontmoeting'
Don Bosco Assel heeft daarom Open Kaart gevraagd om samen met Salesianen, werknemers en vrijwilligers een scenario voor de toekomst te ontwikkelen. Een scenario in de vorm van een ‘geïllustreerd vlekkenplan’ dat gedeelde grond geeft om stapsgewijs met deze toekomst aan de slag te gaan.
We hebben met elkaar verkend hoe aloude Don Bosco-waarden als ontmoeting, gastvrijheid en aandacht voor jongeren opnieuw vorm kunnen krijgen in Assel, een plek die rust, ruimte en verbinding met de natuur ademt.
‘Erf van ontmoeting’ is het resultaat van deze gezamenlijke ontdekkingstocht. In dit uiteindelijke scenario is het oude boerenerf weer het kloppende hart van de plek, een ankerpunt voor jongeren op zoek naar zichzelf en elkaar. De boerderij is de levendige drager van dit ankerpunt. Het is het huis van een hernieuwde gemeenschap, waar Salesianen én andere bewoners het leven delen en van waaruit gastvrijheid en ontmoeting worden vormgegeven.
Handvatten voor vervolg
De gedeelde stip op de horizon geeft de organisatie van Don Bosco Assel handvatten om concrete plannen te maken voor de toekomst. Het scenario, waar alle betrokkenen zich in herkennen, maakt het mogelijk om het eens te worden over prioriteiten, een logische volgorde van ingrepen te bepalen en stapsgewijs aan de slag te gaan.
Eerste stap: transformatie van boerderij en oude stal
Zo zijn de boerderij en de oude stal ernaast de eerste onderdelen die om aandacht vragen. De oude stal wordt als nieuwe ontvangstplek het gezicht van gastvrijheid voor gasten en voorbijgangers. De boerderij wordt het thuis van de hernieuwde gemeenschap, die het erf van ontmoeting draagt. Om het gesprek over de hernieuwde gemeenschap te voeden, heeft Open Kaart verschillende varianten voor de boerderij geschetst, met elk eigen kwaliteiten wat betreft collectieve voorzieningen en privéruimtes. Hier gaat Don Bosco Assel de komende tijd verder mee aan de slag.
Locatie Project
Gerelateerd aan dit project
Projecten, nieuws en kennisartikelen gerelateerd aan de ontwikkeling van het gedeelde erf in Polder Nijbroek
Schuurwoningen Plan26
Kerken als 'buurtbakens' voor de stad
Meer weten?
Mail hanneke@deopenkaart.nl,
of bel 06-30281636
