Kunnen bewoners zelf ontwerpen?

  • Samen thuis

Zes mensen die collectief willen gaan wonen in een oud schoolgebouw. Maar hoe? Hanneke organiseerde voor deze groep een workshopreeks. Voor hen een eerste stap om de verschillende verwachtingen en ideeën concreet te maken; voor ons een uitgelezen kans om co-creatie in de praktijk te onderzoeken.

In een traditioneel ontwerpproces maakt de architect het ontwerp en stelt daarbij vragen aan de bewoner of opdrachtgever. Maar wat gebeurt er als bewoners zelf mee gaan ontwerpen? Hanneke zette een groep bewoners om tafel om gezamenlijk hun nieuwe woonomgeving te creëren. Het collectieve ontwerpproces zorgde ervoor dat de groep elkaar beter leerde begrijpen en bovendien de toegevoegde waarde van een architect duidelijk werd.

Aan de hand van schema’s en concrete voorbeelden spraken de bewoners met elkaar over hun wensen met betrekking tot het wonen. Ook werden de bewoners uitgedaagd om zelf ontwerpoplossingen te genereren. Hanneke: “De waarde van deze oplossingen bleek op het eerste gezicht beperkt. Ontwerpen werd niet ingezet als het creatief zoeken naar kansen, maar als het in stelling brengen van een vooringenomen ontwerpoplossing. Maar toen de ontwerpvoorstellen besproken werden en mensen de gedachten achter hun keuzes concreet moesten maken, kon er gesproken worden over wat men echt belangrijk vindt en wat minder prioriteit heeft. Dat leverde een schat aan informatie op.”

Het samen ontwerpen blijkt op die manier een effectief middel te zijn om wensen en behoeften bespreekbaar te maken. De ontwerpvoorstellen geven aanleiding om te verwoorden wat de bewoners wel en niet aanspreekt. Door hierop te reflecteren komen achterliggende wensen en waarden aan bod. Door deze concreet te bespreken leren bewoners onderling, maar ook bewoners en architect over en van elkaars perspectieven.

KunnenBewonersOntwerpen_workshop1

Dergelijke inzichten zijn belangrijk voor Open Kaart. Het aanslingeren van de dialoog over ontwerpoplossingen om steeds weer tot nieuwe inzichten en overwegingen te komen, is een belangrijke taak van de ontwerper. Daarbij moet het niet alleen over de aard van de ontwerpoplossingen gaan, maar juist ook over wat ze losmaken. Het bespreken van deze reacties maakt waarden, wensen, perspectieven en behoeften tastbaar, wat noodzakelijk is om als groep tot een gezamenlijk voorstel te komen.

De ervaring leert dat een zinvolle en effectieve samenwerking met bewoners ook echt een meer passende, toegeëigende en duurzame leefomgeving oplevert. En dat is nu precies waar we ons graag voor inzetten. Ben je op zoek naar een ontwerper die gezamenlijk aan de slag wil gaan om jullie ideeën te verkennen en te vertalen naar een ontwerp? Neem dan contact met ons op voor een kennismaking.