In zekere zin deden de planners van de wederopbouw ook aan co-creatie. De ‘wijkgedachte’ bood namelijk niet alleen een houvast voor ontwerpers, maar werd ook actief gepropageerd en beleden onder bewoners. Zij moesten de wijk immers gaan ‘maken’ zodra het cement droog was. Het gesprek dat toen gestart werd, kan nu opnieuw worden opgepakt.
Ontwerpopgave
Veel naoorlogse wijken kampen met leegstand van winkels. Gemeenten, ondernemers en eigenaren zijn op zoek naar een nieuwe invulling voor deze panden, die vaak een centrale plek in de wijk hebben.
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) stelde de vraag hoe de ideeën waarmee wederopbouwwijken zijn opgezet gebruikt kunnen worden om tot nieuwe oplossingen te komen.
Projectdetails
Locatie
Zuidwijk, Rotterdam
Periode
Februari – December 2015
Type
Visie
Publicaties
Aanpak
In een tijd waarin wijkverbetering meer en meer afhankelijk wordt van particulier initiatief biedt het benadrukken en inzichtelijk maken van het idealisme waarmee een wijk ontworpen is ten minste het uitnodigend perspectief dat we niet (alleen) met verouderde stapels stenen te maken hebben, maar met sociaal-cultureel erfgoed.
Vaak wordt gedacht dat de ‘wijkgedachte’ een regel is dat binnen een wijk alle voorzieningen aanwezig moeten zijn. De grootste motivatie was echter om gezonde gemeenschappen te stimuleren, waarbinnen mensen betekenis en verantwoordelijkheid ervaren. De wijkgedachte kon dus niet van bovenaf worden opgelegd. Bewoners werden aangemoedigd met elkaar te bespreken hoe zij hun levensomstandigheden kunnen verbeteren. Die aanmoediging is actueel.
De belangrijkste erfenis van de wijkgedachte is dat het niet alleen planners inspireerde integraal na te denken over de wijk, maar ook een inclusief gesprek startte over en met de wijk.
Een gesprek dat op zichzelf al bijdraagt aan de doelstellingen van de wijkgedachte: vorming van gemeenschap en vorming van de stadsbewoner: ontplooiing.
Het schaalniveau van de wijk leent zich ervoor om dit gesprek te voeren.
Meerwaarde
Het starten van een proces van waarderend onderzoek betrekt bewoners en ondernemers bij het formuleren van de (plekken van) betekenis van hun wijk.
Door de perspectieven van vakdeskundigen en ervaringsdeskundigen bij elkaar te brengen zorgt het onderzoek op zichzelf al voor verandering. Uit het vliegwiel dat dit proces is, komen kansrijke kwaliteiten naar voren, wordt de belangstelling voor de wijk aangewakkerd en ontstaan inspirerende ideeën, concrete aanknopingspunten en nieuwe contacten.
Daarom is zo’n proces van visievorming in bestaande wijken niet alleen interessant voor wederopbouwwijken, maar voor alle wijken waar een opgave ligt.
Locatie Project
Gerelateerd aan
de wijkgedachte
Projecten, nieuws en kennisartikelen gerelateerd aan inclusieve gebiedsvisies.
Meer weten? Mail Hanneke via hanneke@deopenkaart.nl
of bel op 06-30281636
