Samen met een coalitie van bewoners en maatschappelijke organisaties tekenden we een grote droom op: een Buurtfabriek voor de wijk Buitenhof in Delft. Maar hoe werk je bottom-up aan zo’n ambitieus plan? Onder andere door in het klein te beginnen. We toverden een braakliggend terrein van de gemeente Delft om tot test-locatie met tijdelijke gebouwen. Hier organiseren de verschillende partijen hun activiteiten om zo te leren wat er echt nodig is qua faciliteiten, afspraken, organisatie en ruimtes.
Ontwerpopgave
Hoe kun je met beperkte middelen en tijdelijke gebouwtjes een laagdrempelige plek voor en door wijkbewoners maken? Eén van de uitdagingen was om ondanks de beperkte middelen wel de belofte van de uiteindelijke Buurtfabriek door te laten klinken in de tijdelijke bebouwing en buitenruimte.
Het terrein was overwoekerd en verwilderd, in het bestemmingsplan stond de contour van een voormalig gebouwtje, maar die bood te weinig ruimte voor het beoogde programma.
Projectdetails
Locatie
Buitenhof, Delft, Nederland
Periode
Januari 2023 – zomer 2025
Type
Wijkgebouw, tijdelijkheid, buitenruimte, testing-in-place
Partners
Gemeente Delft, Stichting de Rode Feniks, CanIDream, DOK, Cultuurhuis Delft, DelftsPeil, Delft voor Elkaar
Jorgen van Rijn, Emma van Dam, Jeroen Tameling
Projectteam Open Kaart
Pieter Graaff, Tamar Henquet
mmv Sophie Lok, Cassidy Schultz, Molly Wallwork, Hyke Buiting, Sharice van der Schaaf
Links:
Website buurtfabriek
Experimenteerruimte in tijdelijke bebouwing
Op het testterrein staat een voormalig wijkgebouw, waarin de eerste stappen richting samenwerking gezet konden worden. De beperkte mogelijkheden van het pand én de praktische en organisatorische kanten van samen een gebouw gebruiken kwamen zo al snel aan het licht. Vervolgens zijn drie bijgebouwen gerealiseerd naast het wijkgebouw. Wij maakten de stedenbouwkundige opzet van het terrein en hielpen de tijdelijke bebouwing te realiseren en in te richten.
Zo kwamen we van een groot wensenlijstje in een klein gebouwtje naar een veel preciezer wensenlijstje in drie bijgebouwen. De plannen worden vervolgens ook stapsgewijs gerealiseerd, wat ruimte geeft voor voortschrijdend inzicht.
De kleine bijgebouwtjes konden als eerste worden geplaatst omdat ze vergunningstechnisch als ‘directiekeet’ werden gezien voor de bouw van het grotere bijgebouw.
Buurtfabriek in de praktijk
Door de stapsgewijze ontwikkeling kon de programmering en samenwerking groeien en ontwikkelde zich ook de gezamenlijke identiteit. Inmiddels is ervoor gekozen de naam Buurtfabriek te gebruiken voor het hele terrein met de bestaande en nieuwe gebouwen. De verschillende organisaties hebben er hun eigen activiteiten, maar doen dit onder de noemer van de Buurtfabriek met een herkenbare visuele identiteit, gezamenlijke agenda en website.
Het bestaande wijkgebouw beschikt over een activiteitenruimte met bar, een sportzaal en een muziekstudio. We voegden twee bijgebouwen toe die werk- en overlegruimte bieden en gebruikt kunnen worden voor kleine activiteiten. Tot slot biedt het nieuwe Leefstijlpaviljoen ruimte voor samen eten, workshops en cursussen voor jong en oud. We stelden voor de tijdelijke gebouwen schuin op het terrein te plaatsen zodat een groene, informele tussenruimte ontstaat met wadi voor de wateropvang. Een nieuwe entree van het terrein organiseert ruimte voor fietsen, versterkt de relatie met het parkje en maakt het sportveld op het terrein minder afgelegen.
Circulair bouwen
Bij de tijdelijke inrichting is veel gebruik gemaakt van tweedehands producten en materialen. Zo zijn de directieketen gemaakt van portocabins die verderop als noodlokalen van een school zijn gebruikt. Het leefstijlpaviljoen is een tweedehands strandtent die jarenlang als kantoor heeft gediend. De betonnen stelconplaten lagen als parkeerplaats op het naastgelegen terrein toen hier de vaccinatie-locatie voor Covid was.
Laagdrempelige inrichting
Samen met de initiatiefnemers en buurtbewoners dachten we na over de indeling en inrichting van de tijdelijke gebouwen. Met eenvoudige middelen faciliteren we het gewenst gebruik, zoals een kurken wand die als groot prikbord dient en de akoestiek verbetert. Door de juiste positionering van bar en keuken en het maken van vaste kasten zijn een goed overzicht, uitnodigende uitstraling en flexibel gebruik mogelijk. Rode elektrabuizen zijn een knipoog naar buurtstichting de Rode Feniks en geven kleuraccenten aan het interieur zonder extra schilderwerk noodzakelijk te maken. Met huiselijke meubels en verlichting wordt de sfeer verder afgemaakt.
Alles bij elkaar levert het een laagdrempelige plek op die nu al wordt omarmd door de buurt. Waar jong en oud met de hele diversiteit die de Buitenhof rijk is zich welkom voelt. En waar op die manier al iets voelbaar is van de droom van de Buurtfabriek.
Meerwaarde
Door de tijdelijke huisvesting kan het idee van de Buurtfabriek getest worden en vorm krijgen in de praktijk. De partners kunnen de samenwerking verkennen en het initiatief is zichtbaar en beleefbaar voor bewoners. In de aanstaande gebiedsontwikkeling van de wijk wordt gezocht naar een geschikte definitieve plek voor de Buurtfabriek.
Locatie Project
Gerelateerd aan dit project
Projecten, nieuws en kennisartikelen gerelateerd aan de Buurtfabriek.
Meer weten?
Mail pieter@deopenkaart.nl
of bel 06-18539418
