Nieuwe Energie voor de Aktiegroep

Ruimte voor ontmoeting

De Aktiegroep Oude Westen is een sociaal monument in Rotterdam waar het werken aan verbetering van de wijk door bewoners centraal staat. Het voormalige klooster is ook de plek waar wij kantoor houden. We ondersteunen de Aktiegroep bij de verwerving, aanpak en verduurzaming van het gebouw. We stellen dat het als bewonersorganisatie niet zo interessant is om in een pand te zitten dat eenmalig door een groepje ingenieurs hightech is verduurzaamd. In ons plan wordt daarom mét de buren een zichtbaar proces van verduurzamen gestart dat niet ophoudt bij de voordeur.

Ontwerpopgave

Laat zien hoe dit gedateerde gebouw kan transformeren tot plek waar de verduurzaming en de energietransitie van de oude wijken van Rotterdam zichtbaar wordt.

Maak naast het bestaande programma verhuur van ruimtes en werkplekken mogelijk voor een sluitende begroting.

Projectdetails

Locatie
Gaffelstraat 1, Rotterdam, Nederland

Periode
November 2020 – Heden

Type
Visie, Renovatie, Verduurzaming

Projectteam
Open Kaart i.s.m. Martijn Droge (BOOM)

Ontwerp

Het meest historische onderdeel van het gebouw is de voormalige kapel met glas-in-lood ramen op de eerste verdieping. Door afmetingen en ligging is deze echter lastig bruikbaar. We stellen voor om de vloer van de kapel open te zagen en hier een ruimtelijke trappenhuis te plaatsen, waardoor het bijzondere plafond van de kapel en de glas-in-lood ramen plotseling voor iedereen zichtbaar worden. Deze route vertelt het verhaal van de Aktiegroep en laat letterlijk zien hoe het gebouw verduurzaamd wordt. Ook kunnen we door deze ingreep een extra verdieping toevoegen en zo het aantal niveauverschillen in het gebouw terugbrengen, waardoor het gebouw overzichtelijker en het plaatsen van een lift mogelijk wordt.

Momenteel onderzoeken we de verschillende mogelijkheden om het pand beter bereikbaar te maken voor bezoekers.

Het gebouw krijgt een veel directere relatie met de omgeving, door een raam in het niet-monumentale deel van de voorgevel tot op straatniveau open te zagen.

Door alle publieke functies op de begane grond onder te brengen, komen de etages beschikbaar voor verhuur van werkplekken met gedeelde faciliteiten.

De relatie met de naastgelegen basisschool blijft bestaan.

Duurzaamheid

De crux van het voorstel zit misschien wel in het energieconcept, dat Martijn Droge (BOOM) aandroeg. De wens van de Aktiegroep is om de verbouwing in stappen uit te kunnen voeren. Het verwarmen van het monumentale gebouw kost op dit moment de meeste energie, waarbij het ketelhuis wordt gedeeld met de naastgelegen basisschool en de woningen op het dak van de school. Het is gebruikelijk om te starten met isoleren en daarna te kijken hoe je de benodigde energie duurzaam kunt opwekken. We stellen voor om dat hier om te draaien: de ’trias energetica’ op z’n kop.

Het isoleren van de monumentale gevel is kostbaar, terwijl er een mooie kans ligt om samen met de school, het verpleeghuis en de woningen in het blok een open bron in de bodem aan te slaan. Daarmee benut je de capaciteit van de bodem optimaal en stap je in één keer over op duurzame energie. Als je vervolgens alsnog het pand gaat isoleren, speel je capaciteit vrij in de bodembron waardoor meer buren daarop kunnen aansluiten. Zo is energie besparen niet streng zijn voor jezelf, maar een feestje voor de buurt!

Meerwaarde

Isoleren als feestje… Door deze op maat gesneden aanpak kan de Aktiegroep doen waar zij goed in is: een proces in werking zetten waar steeds meer bewoners aan mee kunnen doen. En zo niet alleen investeren in een duurzaam gebouw, maar ook bijdragen aan een toekomstbestendige wijk.