Midden in polder Nijbroek, nabij de gelijknamige dorpskern, ontwierp Open Kaart vier schuurwoningen rondom een gedeeld erf. De woningen zijn onderdeel van Plan26, het eerste initiatief van de lokale gebiedscoöperatie. De schuurwoningen bieden samen met een gemeenschappelijk bijgebouw een plek voor eigentijds buitenleven, met een knipoog naar het verleden.
Ontwerpopgave
Een vervallen boerderij wordt op initiatief van Coöperatie Polder Nijbroek ontwikkeld tot nieuw erf. Het doel van de ontwikkeling is verbetering van het lokale woningaanbod en versterking van het landschap, op een manier die past bij Nijbroek: voor en door betrokken inwoners.
Open Kaart heeft samen met de coöperatie het ontwerp voor de woningen en het bijgebouw gemaakt. De coöperatie komt voort uit de Visie Polder Nijbroek die Open Kaart in 2019 met Nijbroekers maakte.
Projectdetails
Locatie
Nijbroek, gemeente Voorst, Nederland
Opdrachtgever
Coöperatie Polder Nijbroek
Periode
2020 – 2024
Type
Collectief wonen, nieuwbouw
Projectteam
Hanneke Stenfert, Sophie Lok
Publicaties
Eigentijdse interpretatie van het boerenerf
Het voormalige boerenerf, met een boerderij die ooit afbrandde, is nu een gedeeld woonerf. De schuurwoningen aan het erf zijn ontworpen als geschakelde woningen in een vorm die verwijst naar de veldschuur die hier ooit stond. De architectuur is geïnspireerd op agrarische bebouwing: een eenvoudige dakvorm, houten gevelbekleding en ingetogen details.
Ruimte voor het buitenleven
De schuurwoningen bestaan uit twee hoekwoningen en twee tussenwoningen. De hoekwoningen zijn verkocht. Niet aan de hoogste bieder, maar voor een vaste prijs aan de mensen die de coöperatie het beste bij het leven in een klein dorp en rondom een gemeenschappelijk erf vond passen. De geselecteerde nieuwe bewoners komen niet uit Nijbroek, maar delen de liefde voor het buitenleven, de gedeelde zorg voor het erf en de betrokkenheid bij de gemeenschap.
En ook ruimte voor starters uit het dorp
De twee tussenwoningen zijn in eigendom gebleven van de coöperatie. Deze zijn compact en betaalbaar ontworpen. Ze worden voor een sociaal tarief verhuurd aan jongeren uit het dorp, die moeilijk een eigen plek kunnen vinden in de huidige woningmarkt. Zo vult het erf het woningaanbod van het dorp aan.
Voor- en achterhuis
De plattegronden van de woningen – ook van de sociale huurwoningen – zijn niet standaard, maar ontworpen met het oog op gedeeld gebruik van het erf. In elke woning zijn ondersteunende functies, zoals trap, technische ruimte, bergruimte en – in het geval van de hoekwoningen – ook het toilet, geclusterd in een kern die vrij in de ruimte staat. Deze kern maakt een scheiding tussen voorhuis, grenzend aan het gedeelde erf, en achterhuis, grenzend aan de eigen tuin. Zo ontstaat een natuurlijke overgang van contact met de buren enerzijds en volop privacy anderzijds.
Doordat je aan beide zijden rondom de kern kunt lopen, zijn er zichtlijnen tussen voor- en achterhuis. Dit verbindt voor- en achterhuis en geeft overal in huis doorkijkjes naar de groene, landelijke omgeving.
Aan de erfzijde bevinden zich de keukens en eetruimtes van de woningen. Het aanrecht is niet tegen de voorgevel geplaatst; zo kon in elke woning een grote schuifpui gemaakt worden die direct en informeel toegang geeft tot het gedeelde erf. Hier stap je makkelijk even naar buiten voor een kop koffie.
Samen leven in het landschap
De schuurwoningen maken deel uit van een groter geheel: een erf waar bewoners samen zorg dragen voor hun woonomgeving. Iedereen heeft een eigen tuin, maar deelt het erf en een boomgaard. Ook is er een gedeeld bijgebouw, waar auto’s geparkeerd worden, bewoners een bergruimte hebben en de coöperatie een vergaderruimte heeft. Het bijgebouw, gebouwd door betrokkenen van de coöperatie zelf, is qua vorm, kleur en materiaal familie van de schuurwoningen. Tussen de ruimte van de coöperatie en de bergingen van de bewoners zit een doorkijk die zicht geeft op de boomgaard. Ook is dit een overdekte plek waar tijdens onderhoudsdagen in de boomgaard gepauzeerd kan worden, een oogstfeest gevierd kan worden of waar wandelaars even kunnen schuilen voor de regen.
Naast de schuurwoningen is er op het erf ook nog plek voor een vrijstaande woning. Open Kaart werkt momenteel samen met de toekomstige bewoners aan het ontwerp van dit meergeneratiehuis.
Plan26 toont een nieuwe manier van samenleven op het platteland, met oog voor landschap, ecologie en gemeenschap. Gemeenschapszin is de rode draad in zowel de ontwikkeling als het resultaat.
Locatie Project
Gerelateerd aan dit project
Projecten, nieuws en kennisartikelen gerelateerd aan de ontwikkeling van het gedeelde erf in Polder Nijbroek
Biobased boerderij
Een nieuw erf voor polder Nijbroek
Visie Polder Nijbroek
Het Nijbroekse poldermodel
Meer weten?
Mail hanneke@deopenkaart.nl,
of bel 06-30281636
