Voor de bloei van de buurt

Ruimte voor ontmoeting

Buurtkerk Hebron zet zich in voor de bloei van de Spaarndammerbuurt in Amsterdam West. Ze wil een ontmoetingsplek bieden voor oude en nieuwe bewoners van de 100 jaar oude arbeidersbuurt én voor de nieuwe woonwijk Houthavens. Veel mensen weten Hebron te vinden, maar het gebouw zit het gebruik soms in de weg. Ook ervaar je buiten de zondagse vieringen nauwelijks dat het een kerkgebouw is. Het pand in de stijl van de Amsterdamse School vraagt om een interne herindeling die het gebouw uitnodigender maakt en beter aansluit bij het gebruik en de identiteit.

Ontwerpopgave

Hoe kunnen met gerichte ingrepen de gebruiksmogelijkheden van het pand worden verbeterd? En hoe kunnen de ruimtes qua sfeer en beleving beter aansluiten bij de identiteit van Hebron?

Samen met verschillende gebruikersgroepen is een ontwerp gemaakt dat past bij de ambities van Hebron. Uiteraard wordt bij de verbouwing ook verduurzaming van het pand meegenomen.

Projectdetails

Locatie
Polanenstraat 197, Amsterdam

Periode
juni 2022 – heden

Type
Transformatie, Kerk, Wijkgebouw

Projectteam
Pieter Graaff, Wessel Jonker

m.m.v.
Cassidy Schultz

Bidden, boksen en braden

Hebron is een zogenaamde Pioniersplek van de Protestantse Kerk Amsterdam die op vernieuwende wijze vorm geeft aan de rol van kerken in de stad en betekenis zoekt in het alledaagse leven van iedere Amsterdammer. Dat vraagt ook om andere uitgangspunten voor het gebouw: geen statig kerkgebouw maar een levendige plek waar allerlei vormen van ontmoeting kunnen plaatsvinden. Van spelletjesochtenden en buurtmaaltijden tot bokslessen in de kerkzaal. Hebron verwelkomt iedere buurtbewoner en organisatie, religieus of niet, en zoekt naar ‘the common good’ voor de buurt. In de woningen boven Hebron vormen bewoners bovendien een leefgemeenschap die ook gebruik maakt van de ruimtes in Hebron en zich verbonden weet met haar missie.

Door interviews en ontwerpworkshops met de verschillende gebruikers is een precies beeld ontstaan van de knelpunten in het huidige gebruik en de wensen voor de toekomst.

Zo kon worden toegewerkt naar een ontwerp dat recht doet aan de wensen en ideeën van de gebruikers en haalbaar is binnen het vastgestelde budget.

Open en huiselijk

Hebron bestaat uit verschillende ruimtes met een eigen sfeer, die in de oude situatie soms lastig tegelijk bruikbaar zijn. Zo moeten gebruikers van de buurtkamer de kerkzaal oversteken om bij het toilet te komen. De kerkzaal is een vrij donkere en besloten ruimte die voor veel verschillende activiteiten wordt gebruikt. Een systeemplafond met tl-verlichting en zichtbare gasleidingen en audiokabels langs de muren en over de vloer dragen niet bij aan de sfeer.

In de nieuwe situatie worden meer open verbindingen gerealiseerd tussen de kerkzaal en de omliggende ruimtes. Er ontstaat een zichtlijn van de straat tot de tuin en een grote vouwwand tussen kerkzaal en buurtkamer. Door de toiletgroep te verplaatsen kan deze ongestoord vanuit de verschillende ruimtes bereikt worden. Dankzij een droogloop in de achtertuin is ook de naastgelegen zitruimte beter te bereiken. De ruimtes worden huiselijke ingericht, de kerkzaal krijgt verbijzondering in een akoestische lambrisering. Door de stoelopstelling een kwartslag te draaien en in een halve cirkel te plaatsen wordt de onderlinge betrokkenheid meer benadrukt. Op het balkon ontstaat de gewenste vaste ruimte voor de techniek (licht, geluid, beamer).

In het ontwerp maakt een gesloten deur met tochtportaal plaats voor dubbele openslaande deuren met glas. Op verschillende manieren wordt zo van buiten beter zichtbaar wat er binnen gebeurt zodat nieuwe bewoners Hebron beter weten te vinden.

Uitvoering

In juni 2023 begint de aannemer met de realisatie van de verbouwingen. De inrichting en een deel van de afwering wordt door vrijwilligers gedaan. Open Kaart leverde naast het bouwkundig ontwerp een interieurvoorstel met concrete producten en kleuren die in zelfwerkzaamheid kan worden gerealiseerd. De bedoeling is het vernieuwde pand in december 2023 te kunnen openen en daarbij ook het 100-jarig bestaan van Hebron te vieren.